بررسی تاثیر روش استفاده از میکروزئولیت اصلاح شده در ترکیب با خاک روی برخی پارامترهای هیدرودینامیکی و شیمیایی خاک در شرایط کاربرد پساب

امروزه پساب ها به عنوان یکی از منابع پایدار آب آبیاری محسوب می شوند. در این راستا استفاده از جاذب ها از جمله زئولیت ها جهت بهبود ویژگی های پساب توصیه می گردد. پژوهش های بسیاری در زمینه استفاده از زئولیت طبیعی جهت کاهش آلودگی پساب ها صورت گرفته است، همچنین پژوهش ها نشان داده است که با تغییرات گوناگون در ساختار زئولیت و اصلاح آن نتایج بهتری حاصل شده است که البته کاهش هزینه ها هم در این فرآیند مساله ی مهمی به شمار می آید. این پژوهش در سال 1391 در دانشگاه شهرکرد در 27 ستون pvc با قطر داخلی 5/10 سانتی متر و ارتفاع 60 سانتی متر به منظور بررسی اثر ذرات میکروزئولیت اصلاح شده با کلسیم و کیفیت زه آب خروجی انجام شد. آزمایش ها شامل دو فاکتور نوع میکروزئولیت(معمولی و اصلاح شده) و روش کاربرد میکروزئولیت(مخلوط و لایه ای) همراه با سه تکرار و در مجموع 9 تیمار بود. تزریق پساب به داخل خاک به طریق غرقابی و 15 مرتبه با تناوب هفتگی تکرار شد. حجم پساب به کار برده شده در هر مرتبه آبیاری برابر تخلخل کل (nv1) بود. در تمام مراحل تزریق مقادیر ph و هدایت الکتریکی و در مراحل ترزیق 1، 5، 11 و 15 مقادیر کل ذرات معلق، سدیم، مجموع کلسیم و منیزیم و نسبت جذب سدیم اندازه گیری شد. در مراحل تزریق 1، 5، 9، 11 و 15 مقادیر نیترات زه آب خروجی و پساب ورودی اندازه گیری شد. همچنین در مراحل تزریق 1، 3، 5، 7، 11 و 15 نفوذ پذیری خاک اندازه گیری شد. در انتها ستون های آزمایشی شکافته شد و در دو عمق 0-20 و 20-40 سانتی متری از خاک نمونه گیری شد و مقادیر عددی ph، هدایت الکتریکی، سدیم، نیتروژن و بی کربنات اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اصلاح زئولیت باعث کاهش ph، هدایت الکتریکی، سدیم، sar و نیترات زه آب خروجی نسبت به تیمارهای دارای زئولیت طبیعی گردید. تیمارهای اصلاح شده %132 میزان sar زه آب خروجی را نسبت به تیمارهای معمولی کاهش داده اند. همچنین اصلاح زئولیت باعث افزایش سرعت نفوذ نهایی خاک در آبیاری با پساب گردید به گونه ای که به طور میانگین تیمارهای دارای زئولیت اصلاح شده 97 درصد نسبت به تیمار شاهد و نسبت به تیمارهای زئولیت معمولی 152 درصد سرعت نفوذ نهایی خاک را افزایش داده اند. نتایج آنالیز خاک نشان داد که ph خاک پس از 15 دور تزریق پساب نسبت به ابتدای دوره کاهش یافت و این کاهش برای تیمارهای اصلاح شده 19 درصد بیشتر از تیمارهای معمولی بود. همچنین میزان هدایت الکتریکی، سدیم و نیتروژن خاک نسبت به ابتدای دوره افزایش یافت. میزان جذب نیتروژن در تیمارهای اصلاح شده نسبت به تیمارهای معمولی 4/19 درصد افزایش یافت.